Bu yazımızda derz kesim ve derz dolgu nedir konu başlığına değineceğiz. Öncelikle derz kelimesi inşaat alanlarında sıkça kullanılan yapı malzemelerin arasında oluşan boşluğa denilir. Derzler fayans ve kalebodurların döşeme işlemi sırasında arada kalan boşluklar derz olarak isimlendirilmektedir. Genellikle mutfak, banyo ve tuvalet alanlarında kalebodur dönen alanlara derz işlemi uygulanır. Aynı zamanda beton üzerinde derz kesme işlemi de yapılabilmektedir.
Derz Kesme İşlemi Nasıl Yapılır?
Derz kesme, yapı malzemelerinin arasındaki kalan boşluk olarak söylenebilir. Genleşmeden dolayı oluşan ya da oluşabilecek bazı hasarların önüne geçmek için malzemelerin arasında boşluk bırakır. Daha sonrasında bu boşluklar derz dolgu malzemesi ile doldurulmaktadır.
Derz kesim işlemi, beton dökümünden birkaç gün sonra derz makineleri yardımı ile yapılmaktadır. Makinenin ucundaki elmas testere yardımı ile beton ve asfalt kesmek içinde tercih edilmektedir. Ayrıca ders kesme makineleri benzinli, elektrikli veya mazotlu olarak çalışan makineler ile hızlıca kesim işlemi sağlanır. Derz kesiminde gerekli durumlarda derz dolgu makinesi de kullanılarak beton veya diğer malzemelerin arasındaki boşluk kapatılmaktadır. Bu sayede yapı malzemesinin genleşmesi ve işlem sonucunda bozulmalar engellenmiş olur. Tam bir kalıptan oluşan derzler, makine sayesinde orantılı ve kullanılacak olan alanda uygun ölçüler ve kalıplarda kesimi yapılmaktadır.
Derz Kesme İşleminin Kullanıldığı Alanlar Nelerdir?
- Kanal (temiz ve pis) su giderinin açma işleminde,
- Otopark, alışveriş merkezleri, fabrikalar vb. şap çizgilerinde,
- Havalandırma boşlukları,
- Şaft açılımlarında,
- Asfalt kesimleri ve onarımlarda,
- İnşaat derzlerinde,
- Dilasyon derzlerinde,
- Merdiven boşlukları,
- Yağmur ve su kanalları gibi birçok alanda bu yöntem uygulanmaktadır.
Derz Dolgu Nedir?
Derz dolgu, bir yapının iki bölümünün veya iki yapı arasındaki boşluğun doldurulmasını sağlayan kimyasal bileşiktir. Derz dolgu iç ve dış mekanlardaki her alanda tercih edilmektedir. Örneğin banyo, mutfak, balkon, teras, antre, duvar taşları ve havuz gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Bu kısımlardaki taşların ya da seramiklerin arasında kalan boşluğun doldurulması derz dolgusu ile mümkündür.
Beton zeminler üzerinde iklim şartları ve darbelere karşı zamanla oluşan çatlakların kapatılması derz dolgu işlemi ile yapılır. Yapı malzemelerinin arasında kullanılan dolgular iki malzemeyi bir arada tutmasını sağlamaktadır. Bu sebepten çimento veya alçı bazlı olarak satılmaktadır. Ayrıca derz dolguların mekanlara uygun olarak tercih edilecek çeşitli renkleri de bulunmaktadır.
Derz dolgu ürünlerinde yatay ve düşey zeminlere uygulanabilirliği, esnek ve elastik olmaları, ısı değişimlerinden etkilenmesi, betona yapışkanlığı, soğuk uygulama imkânı, su yalıtımı, darbe, ağırlık ve fiziki etkilere karşı dayanıklı olduğuna dikkat edilmelidir.
Derz Dolgusu Nasıl Yapılır?
Derz dolgu işlemini yapmadan önce dolgu işlemi yapılacak olan alanın temizlenerek gerekli ortam ve zemin hazırlama işlemleri yapılmalıdır. Daha sonrasında dolgu işlemi için gerekli malzemeler hazırlanarak, bazı önlemler alınmalıdır. Dolgu işleminde derz aralarındaki harç, kir, toz var ise temizlenmeli ve bu işlem için kama, plastik, kama fırçaları tercih edilmektedir. Çünkü yapı malzemesinin zarar görmemesi için metal alet kullanılmamalıdır. Son olarak dolgu işlemi uygulanarak, bir süre dolgunun donmasını bekledikten sonra temizleme işlemini yapılmaktadır.
Derz Dolgu Kullanım Amaçları Nelerdir?
- Fayans, seramik ve karo arasındaki boşlukların kapatılması ve güzel bir görünüm sağlamak için tercih edilir.
- Derz dolgunun su geçirmez özelliği sayesinde suyun alt kısmına girmesini engelleyerek su sızıntısını engeller.
- Derz dolgu, farklı sıcaklıklarda genleşen ve büzülen seramiklerin çatlamasını önlemektedir.
Derz Kesim ve Derz Dolgusu Uygulamaları Nelerdir?
- Hava koşulları göz önünde bulundurularak, en fazla 48 saat içerisinde betonun kesilmesi gerekir.
- Derz kesim işlemleri beton 4mm genişliğinde ve 3/1 oranında yüksekliğindeyken yapılmalıdır.
- Derzler bina içerisinde kolon boyunca kesilerek kolondaki aralıklar çok açık olduğunda iki kolon arası da kesilmektedir.
- Kolonların etrafından baklava görünümünde kesim işlemi uygulanır. Bu da kolonlarda oluşabilecek çatlakların önlenmesine yardımcı olur.
- Açık alandaki kesim işlemlerinin boyutları 4x4 metre, 5x5 metre, 6x6 metre olarak değişmektedir.
Kısacası derz kesim uygulamaları iç ve dış mekanlarda tercih edilen yapı malzemelerinin arasında bırakılan boşluk olarak bilinmektedir. Gerekli makine yardımı ile istenilen derz kesim işlemi yapılabilmektedir. Daha sonrasında derz dolgu işlemi uygulanarak derz boşlukları kapatılmaktadır. Bu iki işlemin kullanım alanları olarak mutfak, banyo, inşaat derzleri ve merdiven boşlukları gibi birçok örnek verilebilir. Yazımız ile ilgili daha detaylı bilgi almak için bizlere ulaşabilirsiniz.